روزنامه پیام ما - شینا انصاری؛ یکی از نخستین هشدارهای جدی دربارهٔ آلودگی هوای پایتخت در سال ۱۳۷۴ در قالب بیانیهای موسوم به «هوای تهران ۷۴» منتشر شد. در این بیانیه آلودگی هوای تهران بهعنوان یک بحران ملی که راه مقابله با آن عزم ملی است، مطرح شد. در سال ۱۳۷۸ تلاش برای تدوین طرح جامع کاهش آلودگی هوای تهران آغاز شد و یک سال بعد، برنامهٔ جامع کاهش آلودگی هوای تهران در هفت محور به تصویب رسید. بهرغم برخی اقدامات مثبت برای اجرای این برنامه همچون حذف سرب از سوخت و استاندارد یورو ۲ برای خودروها که تا آن زمان از استانداردی تبعیت نمیکردند، متأسفانه بخش عمدهای از تکالیف تعیینشده، طی سالهای بعد و با تغییرات مدیریتی کشور معلق ماند. با وجود آییننامههای متعدد وضعشده برای مقابله با آلودگی هوای شهرها و احکام قوانین برنامهای، تداوم آلودگی هوای تهران و تسری آن به شهرهای بزرگ موجب شد تا قانون جدیدی تحتعنوان «قانون هوای پاک» در سال ۱۳۹۶ تصویب و ابلاغ شود. بااینحال و بهرغم گذشت شش سال از ابلاغ این قانون با عدم مدیریت آلودگی هوا و تکرار روزهای آلوده در شهرهای بزرگ از جمله تهران این پرسش مطرح میشود که چرا عزمی برای مقابله با این معضل ریشهای و فراگیر در حاکمیت وجود ندارد؟ چرا اقدامات پیشبینیشده در قانون و آییننامههای اجرایی آن که با حضور همهٔ دستگاههای متولی در حوزهٔ آلودگی هوا طی ماهها (و بعضاً چندین سال) کار کارشناسی و با تأیید همهٔ بخشهای مرتبط برای اجرای آنها تهیه شده، اینگونه عقیم مانده است و نهتنها وضع بهتر نشده که طی دو سه سال اخیر استفادهٔ واحدهای نیروگاهی و صنعتی از سوختهای نامناسب نیز بر نگرانیها افزوده است.
با وجود آنکه استفاده از سوختهای فسیلی سنگین نظیر مازوت یا گازوئیل با گوگرد بالا، بارها در مصوبات دولت از جمله آییننامهٔ ماده ۲ قانون هوای پاک منع شده است، مصرف سوختهای با کیفیت نامطلوب با توجیهات مختلف از جمله افت فشار گاز و شرایط متأثر از تحریم بیانگر این واقعیت است که تا مادامی که در پشت پردهٔ آلودگی هوا اغراض سیاسی پنهان باشد و مدیریت آلودگی هوا از موضوعی فرابخشی و فراجناحی که مستلزم حرکت در چارچوب برنامههای میانمدت و بلندمدت است به مسئلهای خرد و جناحی بدل شود، بهبود کیفیت هوا به کلافی پیچیده تبدیل میشود که گویی هرگز باز نخواهد شد.
آلودگی هوا راهکارهایی معین دارد که باید در ظرف زمانی منطقی در محورهای مختلف همچون توسعهٔ حملونقل عمومی، بهبود کیفیت سوخت، ارتقای استاندارد خودروها، از رده خارج کردن خودروها و موتورسیکلتهای فرسوده، کنترل آلودگی صنایع و سایر منابع ثابت در طول ایام سال با اولویت در دستورکار نهادهای متولی قرار گیرد. تقلیل دادن اهمیت این مسئله و توجهات موقت و مقطعی به آن، صرفاً در شرایط هشدار و اضطرار با راهکارهایی عاجل و ضربتی مانند توقف فعالیتها، محدودیت تردد خودروها و حتی تعطیلی شهر، نمیتواند محملی اثرگذار برای مدیریت آلودگی هوا فراهم کند. ازاینرو، صرف وجود قوانین بهخودیخود نمیتواند موجب حل مسئلهٔ آلودگی هوا شود و نبود اهمیت و ضرورت موضوع نزد حاکمیت و غلبهٔ نگاه سیاسی برای مواجهه با این معضل، موجب اجرای ضعیف یا عدم اجرا و در یک کلام ناکارآمدی قانون شده است و نمیتواند پاسخی درخور، مناسب و پایدار برای رفع مشکل روزهای ناسالم پیش روی ما نهد.
امید...
ما را در سایت امید دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : shinaansari بازدید : 23 تاريخ : يکشنبه 2 ارديبهشت 1403 ساعت: 2:05